به گزارش روابط عمومی حوزه بسیج دانشجویی علوم پزشکی شیراز، به مناسبت گرامیداشت روز پزشک، همایشی با حضور دکتر محمدهادی ایمانیه، ریییس اسبق دانشگاه علوم پزشکی شیراز ، دکتر محمود نجابت، معاون آموزشی اسبق دانشگاه علوم پزشکی شیراز و چند تن از اعضای بسیج دانشجویی علوم پزشکی شیراز در سالن اخلاق دانشکده پزشکی برگزار شد. این همایش همچنین به صورت زنده از صفحه اینستاگرام بسیج دانشجویی علوم پزشکی شیراز به آیدی safir_sums پخش شد.

مشروح این نشست را در ادامه بخوانید :

دکتر محمدهادی ایمانیه : 

۱. خصوصیات یک پزشک خوب چیست؟

+ پنج خصوصیت

۱) خداباوری: خدا را شاهد و ناظر اعمال و افکارش ببیند چه در دوران دانشجویی، چه در دوران طبابت

۲) با انگیزه باشد: واقعا با انگیزه وارد این رشته شده باشد؛نه بدون علاقه و از روی اجبار و چشم و هم چشمی

۳) رعایت اخلاق : خوش برخورد بودن و حفظ اخلاق در کار و فعالیت مانند زیر میزی نگرفتن، کارهای غیر ضرور انجام ندادن و…

۴) باسواد بودن

۵) قناعت داشتن : انسانی که طمع های خیلی بالا مادی دارد به درد پزشکی نمی‌خورد.

2. راهکار شما برای تربیت مدیران درست در انقلاب چیست؟

امروزه یکی از مشکلات اصلی ما این است که مدیران باسواد و با اخلاق و متدین به تعداد کافی نیستند یا به اندازه کافی شناخته شده نیستند.

باید هدف گیری کنیم که به عنوان مثال تا پایان دوره چهارساله دولت سیزدهم، تعداد مشخصی مدیر توانمند راجع به حوزه های مختلف نظام سلامت تربیت کنیم.

روش پذیرش دانشجوی مدیریت  در حوزه سلامت، روشی ویژه باید باشد و در حین تحصیل حمایت و بورس شوند و بعد از تحصیل در موقعیت از پیش تعیین شده نصب شوند. برای آشنایی باید قسمتی از تحصیلشان را هم در همان مکانی که قرار است مدیریت کنند، بگذرانند. بعد هم حقوق مکفی و آبرومند داشته باشند. طوری که این دانشجوی مدیریت احساس کند اگر در رشته پزشکی و … هم درس می خواند، تفاوتی برایش نداشت.

البته ما در گذشته با دانشکده مدیریت، یک برنامه به عنوان الگو انجام دادیم. ریاست بیمارستان علی اصغر (ع) را به ریاست دانشکده مدیریت دادیم که بتواند دانشجویانش را همزمان در محیط هم  آموزش دهد.

3. نگاه شما به طب سنتی چیست؟

ما معتقدیم بسیاری از آنچه که از دانشمندان اسلامی به ما ارث رسیده، ارزشمند است‌؛ البته که مقداری از آن ها هم به درد دنیای امروز نمی خورد.

پس باید یک نهضت از کارآزمایی های بالینی راه بیفتد، که طولانی هم نباشد – حداکثر یک تا دوسال – بسیاری از این ارث های رسیده از دانشمندان خودمان را در یک سری کارآزمایی های مبتنی بر متدهای منطقی و علمی آزمایش کنیم؛ آنهایی که تایید شد به همراه مواردی که طی سال ها مورد استفاده قرار گرفته و عارضه ای به دنبال نداشته، وارد کتاب مرجعی شده و به عنوان طب سنتی ایران شناخته شود‌.

در گذشته ما در شیراز مرکزیت طب سنتی مبتنی بر شواهد را در کشور برعهده گرفتیم.

البته یک قسمت از طب سنتی هم می ماند که راجع به سبک زندگی است و بالای ۹۰ درصد آن واقعا ارزشمند است و احتیاجی به کارآزمایی بالینی هم ندارد.

معتقدم فردی که وارد طب سنتی ایرانی می‌شود، باید پزشکی عمومی را خوانده باشد، بعد PHD طب سنتی گرفته باشد؛ تا قابلیت تشخیص بیماری هایی که برای درمان احتیاج به طب نوین دارند را داشته باشد.

پس افرادی که طب سنتی خوانده اند اما درس پزشکی نخوانده و فقط تجربه کسب کرده اند، باید بیشتر نقش مشاوره داشته باشند. یعنی کسی که بر پزشکی مدرن تسلط دارد؛ در خط اول با بیمار مواجه بشود تا بتواند تشخیص مناسبی داشته باشد. این پزشک، در قسمتی از مراحل درمان می تواند از افراد با تجربه در طب سنتی مشورت بگیرد. زیرا در بعضی موارد داروهای جدید تاثیر مناسب را نمی گذارند؛ در حالی که برخی آموزه های طب سنتی ایرانی برای درمان آن بیماری موثر هستند.

4. نظر شما در مورد عملکرد های گذشته و پیشنهادات شما برای عبور از بحران کرونا در آینده چیست؟!

در ارتباط با کرونا دو نقد اصلی دارم. در ابتدا -که بالاخره بسیاری از تصمیمات ناشی از نبود اطلاعات کارشناسی بود- گفتیم بهترین فرصت است که پزشک خانواده اجرا بشود؛ گفتند در شرایط بحرانی نمی شود چنین کاری کرد و هزینه زیادی دارد؛ ولی امروز به عنوان مثال می‌شنویم استفاده از داروی رمدسیویر با حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان هزینه ای که داشت کار بی نتیجه ای بوده! ما اگر ۲۵۰۰۰ پزشک خانواده در کشور داشتیم و به هر کدام ۸ میلیون تومان ماهانه می‌دادند و هر پزشک ۳۰۰۰ نفر را زیرمجموعه خود می گرفت، ارزش هزینه آن در یک سال حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان می شد؛ در این صورت هم بسیاری از این آسیب ها که ناشی از عدم نظارت و مراقبت است جبران میشد و هم این طرح بزرگ ملی اجرا میشد.

مشکل بعدی اینکه سخنگو زیاد بود و ۶-۷ نفر اظهار نظر می‌کردند و این اظهارات بعضا متناقض، مردم را سردرگم می کرد.

و اما پیشنهادات بنده برای مدیریت بحران کرونا درآینده :

۱) باید به سرعت چهار، پنج کمیته اصلی و ریشه ای تشکیل شود؛ یکی کمیته علمی که حاصل تحقیقات و تجربیات اندوخته شده از کشورهای موفق در کرونا را بررسی کند و بیانیه های هفتگی راجع به آخرین اطلاعات علمی و آخرین تصمیماتی که باید گرفته بشود را تهیه کند. دومین کمیته، کمیته معیشتی اقتصادی است. کمیته سوم باید کمیته تبلیغ و اطلاع رسانی تحقیقات باشد و مثلا بررسی کند که انعکاس مطالب به مردم با چه زبانی صورت بگیرد که باعث تزریق تنش روانی به جامعه نشود. کمیته امنیتی انتظامی نیز مصوبات کارشناسی شده ای که ستاد کرونای استان یا کشور تصویب می کنند را با قدرت هرچه تمام تراجرا کند.

۲) بحث واکسیناسیون باید هرچه سریعترتمام بشود. متاسفانه مسئولین مربوطه ناکارآمدی خودشان را مستند کردند به فرمایش مقام معظم رهبری حول عدم ورود واکسن از آمریکا و انگلستان. در صورتی که ایشان همچنین فرمودند که هیچ اشکالی ندارد کمبود هایتان را از منابع مطمئن دنیا تامین کنید. با توجه به دستور ریاست جمهوری دوره سیزدهم مبنی بر افزایش سرعت واکسیناسیون معتقدم که باید تا قبل از زمستان واکسیناسیون افراد بالای ۱۸ سال تمام شود. و این کار با همکاری جدی وزارت امورخارجه،بانک مرکزی،وزارت صمت و سازمان مدیریت با وزارت بهداشت قابل اجراست.

5. در مورد ابعاد مختلف تعارض منافع و آسیب های آن توضیحاتی بفرمایید.

یکی از ابعاد تعارض منافع، حضورهمزمان مدیران در بخش دولتی و خصوصی است.  در قانون، dual practice و فعالیت همزمان در بخش دولتی و خصوصی ممنوع شده است؛ از سوی دیگر این هم در قانون ذکر شده که دولت موظف است تفاوت درآمد بخش دولتی و خصوصی را جبران کند.

اما متاسفانه در سال های گذشته نه تنها دولت تلاش نکرد که برای ماندن اساتید در حالت تمام وقت انگیزه ایجاد کند، بلکه روز به روز احساس می‌شد بندها و قوانین و مصوباتی دارند اساتید را به گریز از دانشگاه تشویق می کنند، نه به جذب به دانشگاه …

اگر کسی آسیب های قضیه ی تعارض منافع را در سالهای اخیر بررسی کند، به راحتی متوجه می شود که چرا با جوانان تولید کننده و نخبه ها همکاری نمی شود و ناامیدی نخبگان روز به روز بیشتر می شود.

6. پیشنهاد شما برای مبارزه با مفاسد چیست؟

پیشنهاد من این است که یک نهضت سوت زنی راه بیفتد؛ یعنی هرکسی که با یک درخواست یا برخورد خلاف قانون مواجه می شود، این اتفاق را اعلام کند و ما نیز به او اطمینان بدهیم که امنیتش را تامین میکنیم. شخص خاطی هم با جدیت مجازات شود. لازمه این اتفاق، عدم تعارض منافع مسئولان در هر حوزه است.

در بعضی کشورها قانون برای مبارزه با تعارض منافع طوری تنظیم شده است که نه تنها در دوران مسئولیت یک وزیر یا نماینده ی مجلس، بستگان درجه یک، دو و سه این شخص حتی از مسیر قانونی هم نباید استخدام سازمان مربوطه بشوند، بلکه آن شخص تا دو سال بعد از پایان مسئولیتش هم نمی‌تواند درهیچ شرکت خصوصی مرتبط، سهام‌دار بشود.

7.  شما خودتان که چند سال رئیس دانشگاه بوده اید لطفا سوابقتان را درجهت اجرای تمام وقتی اساتید و مبارزه با تعارض منافع بفرمایید.

ما علی رغم این که در کشور به صورت شایسته و کامل همراهی نمی‌شدیم و برخلاف جریان آب شنا می‌کردیم، کارهای مهمی انجام دادیم. یک نمونه، درمانگاه امام رضا است که ما با زحمت زیاد این درمانگاه را در بهترین نقطه ی شهر تهیه کردیم، تا به عنوان کلینیک ویژه اساتید تمام وقت مورد استفاده قرار گیرد.

در اقدام دیگری، برای اساتید جوانی که تمام وقت بودند تعدادی مجتمع مسکونی ساخته شد که دغدغه ی منزل و سکونت نداشته باشند.

علاوه بر این سعی کردیم پرداختی های درمانگاه شهید مطهری و امام رضا(ع) را -که بزرگ ترین کلینیک های ویژه ی کشور هستند و در آن ها بیش از ۲۵۰ استاد دانشگاه با هزینه ای بسیار اندک به تشخیص و درمان بیماران می پردازند- در اولویت قرار بدهیم.

یا برای تجهیز کلینیک دندانپزشکی که در درمانگاه امام رضا (ع) راه اندازی کردیم، به زحمت با شهرداری توافق کردیم که در ازای تاسیس کلینیک ویژه در این محل، ما کارهایی برای شهرداری انجام دهیم. رؤسای بیمارستان ها، رؤسای مراکز آموزشی درمانی، معاونین دانشگاه، رؤسای شبکه ها، همگی تمام وقت بودند و در بحث هایی مثل ارتقا سعی می کردیم برای اساتید تمام وقت اولویت قائل شویم. البته ما قبول داریم که موفقیت کامل نداشتیم چون همراهی کشوری با ما کامل نبود و همواره مورد طعنه و کنایه ی دیگران هم بودیم.

الان زمانش رسیده که از خود آقای وزیر تا معاونین دانشگاه ها همگی تمام وقت باشند؛ که آقای وزیر هم قول دادند که ان شاءالله این کار را انجام خواهند داد.

شما گروه های دانشجویی و کمیسیون بهداشت مجلس -که در گزارش‌ خود ذکر کردند که وزیر پیشنهادی همین تعهد را به کمیسیون هم داده اند- باید نظارت کنند‌ که این اتفاق در کشور بیفتد.

البته رسیدگی به این موضوع باید یک محدوده ی زمانی  مشخص داشته باشد و امیدواریم که در چند ماه آینده، بند ب ماده ۷۴ قانون ششم توسعه و ماده ۹-۶ سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری اجرا شود؛ زیرا در این صورت چنان جذابیتی در دانشگاه ها برای تمام وقت شدن ایجاد خواهد شد که احتیاجی به هیچگونه  فشاری نخواهد بود.

8. چشم انداز وزارت بهداشت چه چیزی باید باشد؟

بهترین چشم انداز وزارت بهداشت این است که هر عزیزی که این سکان را بدست می‌گیرد تنها کاری که می‌کند اسناد بالادستی به ویژه برنامه ششم و سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری را اجرا کند کار جدیدی نمی‌خواهد انجام دهد.

9. لطفا در مورد افزایش ظرفیت پزشکی و این کمبود پزشک که مواجه هستیم، توضیحاتی بفرمایید.

بنظر می رسد متاسفانه این موضوع درکشور دچار یک حرکات سینوسی احساسات شده است و درباره سایر رشته های علوم پزشکی مانند دندانپزشکی،داروسازی و… نیز همین وضع است. یک بار برای همیشه باید نگاه کنیم که نیاز های کشور ما به تک تک این رشته ها چه چیزی است؟

استانداردهای جهانی را بررسی کنیم، وضعیت موجود را بدانیم و مبتنی بر وضع موجود برای رسیدن به ایده آل های‌مان دانشجو بپذیریم‌. همچنین ریزش های ناشی از فوت، مهاجرت یا تغییر شغل پزشکان را هم در نظر بگیریم.

دکتر محمود نجابت :

۱. ارتباط با دانشجوها و جوانان و اعتماد به آن ها چه نقشی در فعال شدن ظرفیت های آن ها دارد و چه کمکی در پیشبرد اهداف نظام سلامت می‌کند؟

در الگوگیری و انتقال تجربیات نسلی، ارتباط بین استاد و دانشجو خیلی مهم است، چیزی نیست که [محدود به] کلاس رسمی درس باشد. جز وظایف استاد است که تا حدی که میتواند متکفل وضعیت روحی و روانی دانشجویش هم باشد. چیزی که متاسفانه خیلی اوقات فراموش می‌شود. این ارتباط اعتماد سازی می‌کند و به بیرون آمدن از بحران کمک می‌کند.انتقال تجربیات، الگو گرفتن، در جریان مشکلات قرار گرفتن، ارائه راه حل و البته ظرفیت داشتن استاد برای انتقال این مسائل، اصل اول است. هیچ چیزی جای ارتباط را نمی‌گیرد.

2. بحث آموزش پزشکی همچنان در دولت جدید مغفول است و برنامه ارائه شده در این راستا جامع نبوده است. وضع دشوار و ناکارآمد اینترن ها و رزیدنت ها، چطور باید اصلاح شود؟

درگیر شدن با مریض و کار کردن با او و انجام کارهایش به خودی خود یک حسن است‌. گرچه فشارهم هست. یک محدودیت هایی داریم یعنی نمی‌شود که چون این سیستم همیشه بوده، با همان شیوه سابق انجام پذیر باشد. یعنی باید نسبت به توانایی و تحمل افراد هم تعریف شود. در سایر کشورها به دستیار و اینترن، حقوق پرداخت می‌شود اما شهریه گرفته می‌شود . در ایران بینابینی است یعنی اول باید بحث شود که دستیار، دستیار دانشکده است یا برای بیمارستان خدمت می کند. عدم توجه به دانشجویان و شنیدن سخنانشان، از سختی کار، فشار بیشتری دارد. پس باید روی شرایط کاری اینترن ها و دستیارها تصمیم گیری های مجددی شود.

3. پیرامون اهمیت از بین بردن تعارض منافع نظراتتان را بفرمایید

ما هم مبانی دینی داریم و هم مبانی اخلاقی . حتماً سرگذشت علامه حلی را شنیده اید راجع به فتوا دادن برای طهارت چاه که اول چاه خانه خودشان را پر کردند.

ما رهبری را [به عنوان یک الگو] داریم که به فرزندانشان از ۴۰ سال پیش حق وارد شدن [به حوزه ی سیاست و اقتصاد] را ندادند و حتی مخالفین هم این را تایید می‌کنند.

بنابراین هم در راس این را می‌گویند و هم مطالبه از پایین هست. اما چه شده که این وسط معضل ایجاد شده است؟

آقای دکتر ایمانیه یادشان است که کم کم این‌طور شد اول انقلاب؛ یعنی بعضی از آقایان با این استدلال که اگر [در جایی] یک منبع مالی و کاری هست چرا آدم هایی که [به آن منبع] نزدیک هستند وارد نشوند؟ پس نمی توان گفت که در ابتدا برای دزدی یا منافع خلاف قانون وارد شدند. اما خب دنیا همین است [و انسان ها را به سمت منفعت طلبی می کشاند.] مثلاً -با احترام به همه ی معاونین- در وزارت بهداشت قانون است که فرد مسئول حتما باید سهام دار یا مالک شرکت باشد. استدلال پشتش هم این است که اگر کسی با فعالیت در شرکت ها آشنا نباشد، نمی تواند معاونت بکند. در کشور ما همانطور که مطالبه شده باید قانون تصویب شود. الحمدلله حرکاتی هم شروع شده و تصویب این قانون نباید طولانی شود. در تصویب این قانون برای همه ی وزارتخانه ها ممکن است یک بدنه ی وسیعی در ابتدا از فعالیت محروم شوند. بسیاری از مسئولین در همان حوزه ای که مسئولیت دارند، خودشان یا بستگان درجه اول شان توسط موسسه های خصوصی و حلال سهیم هستند، اما قانون باید این باشد که نمی‌شود. پس برای حل این معضل، اول مطالبه ی عمومی، دوم تصویب قانون و بعد برخورد سفت و سخت ضروری است؛ و حرکات امثال شما می تواند موثر باشد.

4. چشم انداز وزارت بهداشت چه چیزی باید باشد

برگشت به برنامه های قانونی و مصوب که الان وجود دارد در حقیقت ما برنامه کم نداریم عمل کننده کم داریم.

5. رویکرد ما جهت اصلاح خود دانشگاه علوم پزشکی شیراز با توجه به چشم انداز وزارت بهداشت که بیان شد چه باید باشد؟

راجع به جو نیروی انسانی، تعداد زیادی از اساتید علاقه مند بودند در دانشگاه بمانند اما سیاست های کشور، بودجه دانشگاه و همت مسئولین این اجازه را نمی‌داد. به نظر من دو سوم عمر مفید یک استاد و دانشگاه باید در دانشگاه ساخته شود. هیأت علمی که بعد از ۳ الی ۴ سال برود و ساعات حضورش در دانشگاه محدود بشود این فرد شاکله شخصیتش، شاکله ی دفاع از هویت کلی دانشگاه نیست. اگر قسمت اعظم عمر مفید کسی در خارج از دانشگاه باشد تمایلی هم برای تغییر وضعیت دانشگاه ندارد. بنابراین اختلاف داخل و برون دانشگاه باید معقول باشد.

6. پیشنهاد شما برای حل مشکل ناامیدی دانشجویان و بحث مهاجرت چیست؟

خواستن، شناخت شرایط و امیدوار بودن شرط برون رفت از این شرایط است. ضمن اینکه یکسری وظایفی به عهده مسئولین است که باید انجام دهند. در مورد مهاجرت بعضی ها از نظر علمی دوست دارند اغنا شوند که گمان می‌کنم شرایطش در کشور خودمان تا حدودی مهیا هست و این پیشرفت رشته های پزشکی در کشور حتی برای بدخواهان غیرقابل انکار است. بسیاری از فارغ التحصیلان و دستیاران ما در دانشگاه های بین المللی دنیا استاد هستند؛ یعنی بالاخره آموزشی که اینجا دیده اند کافی بوده و فرق آنچنانی نداشته، حالا بحث شرایط اجتماعی کشور است که ان‌شاءالله بهبود یابد.

پایان خبر/